Kafka’nın Sorgusu(Dava’ya dair incelemem)
344 sayfalık bir “Dava”. Kamuran Şipal’in elinden geçmiş, Cem yayınevi’nin 11. basımıyla da bizlere sunulmuş.
Bu kitabı aradığımda bulamadım ve umudum tükenmişti. Tam aramaktan vazgeçtiğim bir sırada rasgele girdiğim bir kitapçıda buldum O’nu ve çok heyecanlandım. Çünkü O, Kafka’ydı. Kafka; gençken hayatını kaybeden, yazdıklarını yayınlamak istemeyendi, Max Brod gibi bir gerçek arkadaşa sahipti, hayatında hep iniş çıkışları olandı, Felice Bauer gibi bir nişanlısı olan ve O’nun tarafından terk edilendi…
“Dava” ise başından sonuna kadar gizemini korumuş bir giz. Hep şunları öğrenmek için okudum; Davayı kim açtı? Bu kanun neden bu kadar saçma ve bayağı?, joseph K. neden ilk kararlılığını koruyamadı, yüceliğini kaybetti?, Bir kanun ve yargı nasıl hiç kimse tarafından bilinemez tecrübe edenler varken bile?…
Sonunda Kafka’ya yapılan yorumdan da tüm gizleri ve sorularımın cevaplarını buluyorum. Boşunaymış meğer sorularım, ama Kafka’yı gerçekten anladım. Önemli olan Dava, Joseph K., Kanun v.s. değilmiş; önemli olan Kafka’nın sorgulamasıymış. Hayatıyla yüzleşmesi ve bu sorgulamanın/imgelemin, hayatındaki sıkıntıların yansımasıymış. Kendi yaşamından bütün izleri bulabiliyoruz eserde okurken ama Kafka kolay diliyle ve düşünüşüyle sunmuyor bizlere. Sanatsal anlatımlara başvuruyor ve sosyolojik ayrıntılarla beziyor, sorgulamayı(Dava’yı) çeşitli imgeler ile ve yazarlık gücüyle birleştiriyor. Bizleri de düşünmeye itiyor üzerinde bu davaya dair. Yarım kalan bir eser olarak adlandırılan bu yapıt çok şey kazandırıyor ama anlayana ama Kafka’yı hissedene.
Sonundaki 74 sayfalık yorumu okuyunca yazacaklarım sönük kaldı ve bunu karalamayı yeğledim. Sanat dünyanıza yeni bir renk katacak Kafka ve O’nu yücelten Dava’sı…
